Razendsnelle racemotor en wereldkampioen waterstofauto
Interview in Twentevisie over Future Factory in Enschede
Felgroen en knalrood. Het is een prachtig plaatje, daar in de Future Factory in Enschede. De Delta-XE van Electric Superbike Twente en de waterstofauto van Green Team Twente: beide ontsproten uit de breinen van studenten aan de UT, die speciaal voor hun projecten een jaar vrijwillig verlof nemen om te werken aan de verbetering van deze duurzame vervoersmiddelen. Behalve de zonneauto van Solar Team Twente en het E-sportsteam zijn in de Future Factory alle studententeams van de UT verzameld.
Vooruitgang, verbetering, verduurzaming
Green Team Twente bestaat uit 27 studenten, het team dat de rode elektrische racemotor ontwikkelt uit achttien mensen. Ze werken samen met de andere drie studententeams in een gedeelde werkplaats aan hun machines en apparaten. Alle teams hebben een eigen doelstelling, maar het gezamenlijke doel kunnen we samenvatten met: vooruitgang, verbetering en verduurzaming. De drone-equipe richt zich daarvoor ook op humanitaire operaties, om bij rampen en crises bijvoorbeeld snel medicijnen of voedsel te kunnen bezorgen. Solar Boat Twente ontwikkelt een boot om duurzaam te kunnen varen en het RoboTeam concentreert zich op robotica en artificial intelligence.
De twee Wouters maken dus onderdeel uit van twee teams die zich bezighouden met e-mobility. Green Team Twente doet dat op vier wielen, Electric Superbike Twente op twee. Het huidige team is bezig met de vervolmaking van inmiddels de vierde elektrische racemotor die in Enschede is gemaakt. Maathuis: “De motor is vorig jaar ontwikkeld.”
Het is niet zomaar een motor waar we het hier over hebben. De machine heeft een topsnelheid van boven de 300 kilometer per uur; zeker niet iedereen mag er op rijden. Maathuis: “Je moet ervaring hebben met rijden op een circuit, met het aansnijden van bochten, bijvoorbeeld.” De eerste Twentse motor uit 2017 haalde een top van 250, deze is dus flink sneller. Toch is snelheid niet het streven. “Rondetijden zijn onze maatstaf, het gaat om de gouden combinatie tussen snelheid en afstand.” De batterijen zitten in een L-vorm onder de zitting gemonteerd. Met één vol accupakket kan de motor volgens Maathuis zo’n veertig kilometer rijden. “Dat zijn tien rondes op het circuit van Assen, voluit.”
Geen gehoorbescherming nodig
Kan een Tesla fluisterstil rijden, de fonkelrode Delta-XE maakt, wel geluid. “Maar je hebt geen gehoorbescherming nodig. Het zijn de tandwielen die het geluid maken, hoger dan dat van een verbrandingsmotor. Lage tonen dragen verder. Ons hoor je op een kilometer afstand helemaal niet.” Helemaal geluidloos zou overigens wel kunnen. “Als we de tandwielen anders affrezen. Maar dat gaat ten koste van de efficiëntie, wat voor ons juist belangrijk is. Bij een Tesla is het geluid wel belangrijk, zij gaan dan voor iets minder efficiënt rijden.”
“De motor kan regeneratief remmen, net als bijvoorbeeld Formule 1-auto’s en net zoals een hybride auto dat doet. Die techniek is gekoppeld aan het achterwiel, maar het meeste remvermogen zit in het voorwiel. Opladen gaat gewoon met eenzelfde stekker als ook bij een auto. Veel technieken in reguliere auto’s komen ook uit de racesport. Veiligheid en standaardisatie zijn belangrijk.” Met een gewicht van 220 kilo is de Delta XE wel zwaarder dan een ‘gewone’ GP-motor. “De batterijen wegen zo’n negentig kilo, maar die technieken gaan natuurlijk door het dak. Dat heeft veel potentie.”
Wat ook zeker potentie heeft, is waterstof als brandstof. We zetten een paar tientallen stappen in de werkplaats en komen bij de waterstofauto van de andere Wouter en zijn team uit. Ziet de Superbike er ook uit als een aerodynamische, razendsnelle racemotor, de vormen van de waterstofwagen doen niet meteen aan een familieauto denken. Nu ook niet nodig. Groote Veldman: “Wij willen de buitenwereld vooral laten zien dat waterstof klaar is voor de toekomst. In de hele energietransitie gaat het een gigantische rol spelen.”
Twentse samenwerking
De auto is gemaakt van carbon. “Dat maken we zelf, samen met partners. We hebben veel bedrijven, voornamelijk in Twente, die met ons samenwerken. Die ook graag met ons wíllen samenwerken. Wij doen onderzoek naar aerodynamica en allerlei andere technieken. Van die kennis kunnen zij ook profiteren.”
Ieder jaar doet het Green Team Twente mee aan de Shell Eco Marathon. “Dat is een zuinigheidsrace. In de buurt van Londen wordt een circuit aangelegd, waar we zo’n dertig ronden moeten rijden en dan zo weinig mogelijk waterstof moeten gebruiken. Hoewel het niet direct op een stadsauto lijkt, zitten er wel verplichte onderdelen aan, zoals ruitenwissers en verlichting.”
Tijdens de door de oliegigant gesponsorde ecomarathon strijdt het Twentse team tegen equipes uit verschillende landen. “Wij zijn op dit moment wereldkampioen.” Maar de auto zoals die er nu staat, de Aurora 3, is niet de auto waarmee de titel werd veroverd in 2019. “Het eerste jaar kopiëren we de binnenkant van de vorige auto en besteden we vooral aandacht aan de buitenkant. De vorm, de kleur, de aerodynamica. Het tweede jaar gaat het om de betrouwbaarheid. Daar zijn we nu mee bezig.”
Potentie waterstof: 1:800
De aandrijving van de auto zit gekoppeld aan het linker achterwiel. “De motor zit in het wiel, net als de groene Go-scooters die je steeds meer ziet. De batterij is een soort energiebuffer. De auto laadt ook regeneratief op, als je rijdt trek je niet constant stroom. Terwijl het waterstofsysteem juist het efficiëntst is als het continu stroom geeft. Wij werken dan met een minibatterij, als een soort badkuip voor energie. Zo rijden we zo efficiënt mogelijk.” Omgerekend naar een benzineauto zou deze waterstofauto in het gunstigste geval boven de achthonderd kilometer met één liter brandstof kunnen rijden. “Wij onderscheiden ons doordat we een eigen cel maken. Je kunt ook een black box kopen, een standaard model, maar die is minder efficiënt omdat die niet speciaal voor de auto is gemaakt. En we vinden het als studenten natuurlijk leuk om te experimenteren en om het zelf te maken”, lacht Groote Veldman.
Vorig jaar is er vanwege corona niet gereden. Het Twentse team heeft dus nog steeds de wereldtitel in bezit. “Dat is natuurlijk mooi om mee te pronken. We vinden het ook heel belangrijk om mensen betrokken te houden en de buitenwereld mee te slepen. Niet voor niets winnen we ieder jaar de communicatieprijs van de Eco Marathon. Het maken van de auto is belangrijk, maar het verhaal vertellen ook.”
Zo komen bij alle projecten verschillende disciplines van de UT samen, van Werktuigbouwkunde tot Technische Geneeskunde. “En we werken ook samen met het Saxion. Het is echt een teamprestatie, waarin iedereen zijn eigen specialiteit inbrengt.”, stelt Wouter Maathuis. Wouter Groote Veldman sluit daar met zijn slotwoord op aan: “Dat is in het bedrijfsleven ook zo, daar werk je samen met verschillende mensen. Dat maakt dit project ook zo interessant; er komt zoveel meer bij kijken dan alleen het ontwikkelen van een voertuig.”
—
Uit de praktijk van LetterLuck
Meer voorbeeldartikelen lezen? Hier een aantal suggesties.
