Eindredactie bij grote documenten
7 mei, 2025
Wat u kunt verwachten als u zegt: “Het is bijna klaar, maar…”
Of het nu gaat om een beleidsstuk van veertig pagina’s, een kwaliteitsdocument voor een aanbesteding of een handleiding vol uitleg en nuance: op een gegeven moment staat het verhaal. Alle input is verwerkt, collega’s hebben meegelezen, en er is flink aan geschaafd. En dan komt dat moment waarop iemand zegt: “We moeten er nog één keer goed naar laten kijken.”
Dat is precies het moment waarop ik doorga. Of liever gezegd: inspring. Als #eindredactzeur.
Geen taalcheck, maar tekst die klopt
– zodat het ook voor de lezer werkt
Mijn werk begint waar de meeste spellingscontroles eindigen. Natuurlijk let ik op taalfouten, stijl en consistentie — maar dat is slechts het begin. Ik kijk naar opbouw, toon, ritme, herhalingen. En vooral: ik lees alsof ik de eindgebruiker ben.
Is deze passage bedoeld als toelichting of onderbouwing? Wordt duidelijk waarom dit belangrijk is? Sluit de toon aan bij de doelgroep? Gaat het om een formeel document, of mag het ook nog een beetje prettig leesbaar zijn?
Een voorbeeld. Bij een document over integriteit stelde ik voor om de toelichtende hoofdstukken toegankelijker te maken. Minder abstracte definities, meer begrijpelijke zinnen. Want juist bij dit soort gevoelige onderwerpen is het belangrijk dat mensen snappen wat hun opties zijn — zonder tussen de regels door te verdwalen.
En bij een aanbestedingsdocument van een bouwbedrijf zorgde ik dat het verhaal niet alleen inhoudelijk klopte, maar ook goed te volgen voor mensen met minder technische kennis.
Door een heldere structuur aan te brengen — aanpak, planning, risico, oplossing — kreeg het stuk meer overtuigingskracht. De opdrachtgever zei later: “De inhoud was er al. Jij maakte het logisch.”
U krijgt altijd een voorstel terug
– met suggesties, vragen en een frisse blik
Ik werk met ‘wijzigingen bijhouden’ in Word, zodat u precies ziet wat ik voorstel. Daarbij maak ik opmerkingen in de kantlijn. Soms stel ik een vraag (“Kan dit iets concreter?”), soms doe ik een suggestie (“Ik heb hier een tussenkop toegevoegd — helpt dat om het stuk toegankelijker te maken?”). U bepaalt wat blijft of verandert.

Ik lever de teksten aan met ‘wijzigingen bijhouden’ en eventueel kritische opmerkingen.
Bij een stuk over digitale toegankelijkheid schreef ik bijvoorbeeld: “Is deze uitleg begrijpelijk voor een lezer zonder voorkennis?” of “Deze alinea herhaalt wat eerder staat — kunnen we hier misschien korter en krachtiger formuleren?”
Het doel is niet om het document ‘mooier’ te maken. We willen samen dat het document klopt, dat het overtuigt en dat het doet wat het moet doen.
Voor wie ik dit vaak doe
– en waarom zij terugkomen
Het gaat meestal om omvangrijke tekstbestanden die ik redigeer, documenten bedoeld voor een professioneel publiek.
Denk aan:
- een regeling over meldingen en verantwoordelijkheden binnen een vereniging
- een kwaliteitsdocument voor de aanbesteding van een renovatieproject van tientallen woningen voor een bouwbedrijf
- een inhoudelijk visiestuk over digitale toegankelijkheid in zorg en onderwijs
Mijn opdrachtgevers hebben meestal veel vakkennis in huis. Zij weten heel goed wat ze willen zeggen, maar worstelen soms met de vertaling naar papier. Het hoe. Of ze vinden het ‘gewoon’ prettig als iemand meeleest met een frisse blik. We noemen het ook wel het vier-ogenprincipe.
Mijn opdrachtgevers zoeken iemand die niets als vanzelfsprekend aanneemt. En vaak ook: iemand die zonder oordeel scherp is. En die met respect voor uw stijl en inhoud de tekst zó maakt, dat u denkt: “Ja, dit klopt.”
Geen drukte, wel structuur
– En de rust van een kloppende tekst
Goede eindredactie is meer dan een ‘sausje over de tekst’. Het is een vorm van samenwerken. Ik stel mij op als eerste kritische lezer, maar ook als bondgenoot. Ik weet hoe gevoelig sommige stukken kunnen liggen, ken het belang van een betrouwbare en zorgvuldig samengestelde tekst.
En hoe fijn het is als iemand gewoon even zegt: “Laat mij dit maar gladstrijken.”
Dat is wat ik doe.
Zodat u verder kunt. Met een tekst die klopt, leest en doet wat hij moet doen.
Werkt u aan een tender, een regeling, een beleidsdocument of iets anders met veel bladzijdes en veel ogen erop?
Ik kijk met plezier met u mee.
Zesogen-principe
(en omdat ik een bril draag, lever ik u zelfs vier ogen voor de prijs van twee)
Neem contact met me op!
Reacties van klanten op mijn werk als #eindredactzeur
Meer weten over mijn werk als freelance tekstschrijver?
Grasduin door meer blogs.
Blogs over tekstschrijvenDe beste tekstschrijver van Nederland
De beste tekstschrijver van Nederland, wie is dat?
Ik heb daar wel mijn mening over – en het antwoord zal u misschien verbazen. Lees maar.
U of jij? Dát maakt niet uit. Áls u maar een keuze maakt
Engelstalige copywriters hebben het makkelijk: you is you. En in het Nederlands? Daar vervaagt het verschil tussen je/jij en u steeds meer. Maar veel belangrijker is: máák een keuze en hou daaraan vast!
5 tips voor smakelijke makelaarsteksten: geen opsmuk, wel creatief
‘Shine-momentjes’, ‘enjoy your HOME’ en ‘Enjoy!’. Laat staan ‘buiten viben’. Het zijn termen die mijn klanten niet van mij gewend zijn. Toch stonden ze in de Funda-advertentie van ons huis.
Hoe dan?
De online tools die ik als tekstschrijver gebruik
Als freelance tekstschrijver kan ik niet zonder (online) hulpmiddelen. Welke ik gebruik?
Ik schreef er een blog over in de serie ‘Tekstschrijver over het vak’.