Binnenkijken bij Huis Singraven (Denekamp)

Wat een prachtige locatie hadden we uitgezocht! Het statige Huis Singraven paste als een jas bij het Twentelife Summer Event. Die jas hadden we overigens helaas ook wel nodig, die 20e juni. En heeft u misschien ook stiekem voor de ramen van de havezate gestaan? Nieuwsgierig naar het interieur van het huis – en misschien ook wel verlangend naar een dak boven uw hoofd? Op een mooie zomerdag trok Twentelife nogmaals naar Denekamp. Dit keer alleen, voor een rondleiding ín het prachtige pand. Een aanrader.

Aan Singraven kleeft natuurlijk het verhaal van de ingemetselde non. Daarover later meer.

In gesprek met Anouchka Notenboom, die tegenwoordig het landgoed Singraven beheert namens de Stichting Edwina van Heek.

(foto: Indra Simons)

Wie door de vele kamers in het enorme huis wandelt, krijgt de indruk dat de laatste bewoner zojuist de deur is uitgewandeld. Alles is zoveel mogelijk in de stijl van de oorspronkelijke Zaankanter Willem Frederik Laan gehouden of teruggebracht. “Laan was een bijzonder man”, vertelt Anouchka Notenboom, die tegenwoordig het landgoed beheert namens de Stichting Edwina van Heek. Die stichting werd in 1956 eigenaar van Singraven. Tot zijn dood in 1966 bleef Laan wel in het huis wonen.

Sobere excentriekeling

Willem Frederik Laan woonde een tijd met zijn zus in het huis, maar helaas stierf zij in 1922 op vrij jonge leeftijd. Op het imposante bureau op zijn werkkamer herinnert een mooie oude foto aan zijn geliefde zus. Daarnaast een foto van huisknecht De Mol, een man die Laan zeer waardeerde. Eveneens op de werktafel een foto van Laan zelf. “En dat is wel bijzonder, want hij hield er absoluut niet van om geportreteerd te worden”, legt Anouchka Notenboom uit. “Op de gang hangt ook een schilderij van hem, maar dat is na zijn dood nageschilderd van een foto.”

Frappant toch die tegenstrijdigheid van Willem Frederik Laan. Aan de ene kant leefde hij heel sober, aan de andere kant was het ook een excentriekeling. De man erfde in 1918 het huis samen met zijn zusje van zijn ouders, die zeer vermogend waren geworden door de handel in kaas, olie, granen en rijst. Door wat zijn bemiddelde ouders achterlieten, hoefde Willem Frederik zich geen zorgen te maken over zijn toekomst. Hij had weliswaar rechten gestudeerd – hij deed meer dan tien jaar over de studie en mocht zich daarna zelfs meester noemen, wat hij ook graag deed –, maar stortte zich volledig op zijn hobby’s: reizen, jagen en het verzamelen van schilderijen, porselein, zilverwerk en andere kunst. De unieke collectie is in het huis te bewonderen en is zeker de moeite waard!

En dan is er vanzelfsprekend nog het verhaal van de non, die in één van de muren van Singraven zou zijn ingemetseld. Daar komen we straks op terug.

Tegenstrijdig

Die tegenstrijdigheid, dus. We komen aan bij de eetkamer, waar Anouchka Notenboom een merkwaardig voorbeeld geeft van de markante man die Laan was. “Het eten werd, ook als hij alleen at, altijd opgediend door huisknecht Harmsen. Die moest dat volledig in tenue doen. Wijn dronk Laan echter nooit als hij alleen at, dat deed hij hooguit als hij bezoek had. En hoewel er een hele ceremonie om de maaltijd heen was, at Laan altijd vliegensvlug zijn bord leeg. Aan het eten zelf besteedde hij weinig aandacht.”

Het verhaal gaat dat de bewoner van Singraven een boeman was. Gedeeltelijk waar, zo oordeelt Notenboom. “Met zijn personeel ging hij bijvoorbeeld uitstekend om. Ze kregen voor die tijd goed betaald en hij zorgde goed voor hen. Qua vrienden begaf hij zich graag in hogere kringen. Hij was dan niet van adel, maar gedroeg zich met hen wel zo. Aan de andere kant: met kinderen had hij niet zoveel. Die moesten het dan ook niet wagen om zich op zijn gebied te begeven.”

Hobby’s

Laan jaagde graag en fanatiek. En dat doe je in die kringen natuurlijk niet met gewone geweren. In het huis hangen dan ook enkele schietijzers die met edelmetaal en ivoor zijn bewerkt. Een andere hobby was dus het verzamelen van allerlei kunstvoorwerpen. Van schilderijen – er hangen talloze prachtige werken aan de muren – tot handgeknoopte tapijten, van zilverwerk tot Chinees porselein. Je zou zeggen dat hij dat van zijn reizen meegenomen had. Niets is echter minder waar. “Hij had daarvoor speciale mensen, die echt gericht op zoek gingen voor hem.”
Maar dat reizen was wel bijzonder, met name in die dagen. “Hij is overal geweest. Met name Afrika had zijn speciale aandacht. Hij maakte lange reizen. In Afrika liet hij zich begeleiden door de lokale bevolking als dragers in te huren. Ook daar dus weer zijn excentrieke trekjes.”

Hadden we het verhaal over de ingemetselde non al aangestipt? Lees verder, het volgt.

Tegenwoordig

Eerst de tegenwoordige tijd. De Stichting Edwina van Heek is dus de huidige eigenaar van Singraven. Het huis moest in de stijl van de laatste bewoner bewaard blijven en – geheel volgens wens van Laan zelf –: het publiek moest toegang krijgen om het te bewonderen.

Er werden beheerders aangesteld, van wie Anouchka Notenboom na de dood van haar man René ruim twee jaar geleden de meest recente is. “Ik wil Singraven laten leven. We organiseren veel verschillende dingen. Maar die evenementen moeten wel passen bij de stijl en allure van Singraven. Ik wil dus niet de zoveelste fair, hoe leuk dat ook is. En ook de presentatie van een nieuwe sportwagen is niet aan deze locatie besteed. Wat op auto-gebied wel weer goed kan, is een ontmoeting tussen verschillende eigenaren van oldtimers. Maar ook unieke evenementen, zoals het Twentelife Summer Event, of de jaarlijkse wijnproeverij van het Twents Wijnhuis, kunnen hier uitstekend plaatsvinden.”

Singraven is ook een trouwlocatie. “We hebben hier veel verschillende ludieke trouwerijen gehad. Van een lid van een waterpoloclub bijvoorbeeld, waarbij de andere leden het bruidspaar met een erehaag verwelkomden, gehuld in alleen een zwembroek. Maar ook prachtige stijlvolle trouwerijen. Zolang het maar niet te groot en te massaal wordt. Een besloten feest met rondom de vijftig gasten past precies. De aankleding kan geregeld worden met onze vaste cateraar, wat dat betreft wil ik ook graag de touwtjes in handen houden. We doen alleen zaken met díe cateraar, omdat hij ons de kwaliteit kan garanderen die we wensen. Verder is eigenlijk alles mogelijk. Ik zeg altijd: kom gerust langs, dan drinken we een kop koffie. Ik luister naar de plannen en gaandeweg ontstaan vaak de mooiste ideeën.”

—

Deze reportage verscheen in Twentelife, als vooraankondiging van het Twentelife Event, dat in 2009 in Huis Singraven plaatsvond.